بررسی پدیده تغییر اقلیم و تأثیرات آن بر کاربری اراضی طبیعی حوضه آبریز گرگان‏ رود

Authors

سیده شعله حسینی

حمید رضا غفارزاده

زهرا عابدی

نیما شیری

abstract

هدف از این مطالعه، بررسی پدیدة تغییر اقلیم در حوضة آبریز گرگان‏رود ـ قره‏سو و تأثیرات این پدیده بر تغییر کاربری اراضی آن و بیان رهنمود مؤثر در مدیریت و حفظ کاربری اراضی طبیعی منطقه است. تجزیه و تحلیل داده‏های بارش، دمای متوسط و رطوبت نسبی 9 ایستگاه سینوپتیک این حوضه، با پایۀ زمان مشترک سی ساله، برای بررسی همگنی داده‏ها، تعیین روند تغییرات و spi صورت گرفت. علاوه بر این، برای رقومی سازی نقشه‏ها، تهیة نقشه‏های خروجی و مقایسة تغییرات درصد کاربری اراضی از نرم افزارهایilwis 3.3 و arc gis 9.3 استفاده شد. یافته‏ها نشان داد که با گذشت سال های آماری مطالعه شده (30 سال)، مقدار بارندگی به جز نواحی مرکزی این حوضه، به طور سالیانه افزایش داشته و در بیشتر ایستگاه‏های این حوضه وضعیت رطوبتی بهبود یافته و فراوانی سال‏های پر باران و مرطوب از دو دهة پیش تا حد زیادی بیشتر شده است. بر اساس نوسانات فصلی دما تغییرات صعودی دما در نیمة شرقی حوضه در حال افزایش و در بخش‏های مرکزی و غربی در حال کاهش بوده است. همچنین تغییرات صعودی رطوبت در بخش شرقی و همچنین بخش غربی حوضه در حال افزایش بوده، ولی به طور پراکنده روند‏های نزولی رطوبت هوا در قسمت‏های مختلف این حوضه دیده شده است. یافته‏های حاصل از نقشه‏ها نشان داد که تغییرات در این دامنۀ زمانی به سمت کاهش اراضی مرتعی و جنگلی، و همچنین افزایش اراضی زراعی ـ باغی و زمین‏های بایر در سطح حوضه پیش رفته است. وقوع خشکسالی در برخی قسمت‏های این حوضه به شکلی سالانه یا فصلی است که نشان‏دهندة اثر تغییرات اقلیمی بر تغییر کاربری اراضی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اثرات تغییر اقلیم بر میزان پایداری مصرف آب در بخش کشاورزی حوضه آبریز زاینده ‌رود

This study investigated the effects of climate change on the evapotranspiration amount and water balance in the Zayandeh-Rud river basin. Two important weather stations; Isfahan and Chelgerd stations, located in the East and West of the basin respectively, were selected for investigation in this study. The combination of 15 GCM models were created based on the weighting method and three pattern...

full text

بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی بر سیل‌خیزی و دبی رواناب حوضه آبریز عموقین

پیشرفت تکنیک‌های تخمین سیلاب امکان استفاده از مدل‌های بارش - رواناب را برای ارزیابی خصوصیات هیدروگراف سیل در حوضه‌های آبخیز و کاهش خطرات سیل ایجاد کرده است. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر تغییرات کاربری اراضی در میزان بیشینه دبی سیلاب با استفاده از مدل WMS در حوضه عموقین واقع در استان اردبیل، انجام شده است. مساحت حوضه مذکور 78 کیلومتر مربع بوده و برای تعیین مقدار CN منطقه از تلفیق نقشه ک...

full text

بررسی روند تغییر کاربری اراضی کشاورزی و تأثیر آن بر مؤلفه‌های توسعه پایدار (مطالعه موردی: حوضه زاینده رود استان اصفهان)

یکی از مشکلات جدی کشاورزی ایران در حال حاضر تغییر کاربری اراضی کشاورزی است. مشکلی که پس از مشکل کم‌آبی، دومین مشکل اساسی کشاورزی ایران محسوب می­شود. تغییر کاربری اراضی نمونه­ای مهم از تأثیرگذاری انسان بر محیط­زیست است که باعث پدید آمدن تغییرات ساختاری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی می­گردد. به همین منظور تحقیق حاضر باهدف مطالعه و بررسی روندتغییر کاربری اراضی کشاورزی و تأثیرآن بر مؤلفه‌های ت...

full text

تغییر پذیری منابع آب در حوضه آبریز سد لتیان و اثر تغییر اقلیم بر آن

در تحقیق حاضر روند تغییرات منابع آب و فاکتورهای تاثیرگذار بر آن در حوضه آبریز سد لتیان مورد بررسی قرار گرفته است. به این ترتیب که پس از بررسی نحوه تغییرات دما، بارش و دبی در طول چهار دهه اخیر، روند تغییرات  هر یک از این متغیرها در مقیاس‌های سالانه و ماهانه با استفاده از آزمون تاوکندال تعیین شده است. در ادامه به بررسی ارتباط میان دبی، بارش و دما پرداخته شد و برای مقادیر دبی سالانه و دبی روزانه د...

full text

بررسی اثرات تغییر اقلیم بر فرآیند تبدیل برف به رواناب، مطالعه موردی: حوضه آبریز زاینده رود

در این مقاله اثر تغییر اقلیم بر رواناب ناشی از ذوب برف در بالادست حوضه آبریز زاینده رود در زیرحوضه بالادست ایستگاه هیدرومتری قلعه شاهرخ مورد مطالعه قرار گرفته است. برای نیل به این هدف از محصولات روزانه و هشت روزه پوشش برف سنجنده مودیس برای پایش پوشش برف در بالادست حوضه آبریز زاینده رود به عنوان یکی از متغیرهای مهم در مدل شبیه سازی برف-رواناب srm استفاده شده است. به عنوان پیش نیازی بر استفاده از...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نشریه محیط زیست طبیعی

Publisher: دانشکده منابع طبیعی

ISSN 2008-7764

volume 67

issue 1 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023